In het dynamische landschap van bouwregelgeving heeft de introductie van de nieuwe daglichtnorm, NEN-EN 17037, een aanzienlijke impact op hoe we daglichttoetreding in gebouwen begrijpen en beoordelen. Deze Europese norm, geïmplementeerd in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), verandert de manier waarop architecten, ontwerpers en bouwers de daglichtkwaliteit in nieuwe bouwwerken moeten benaderen.
Belang van Daglicht in Bouwwerken
Daglicht is niet alleen een architectonisch element; het heeft een meetbare invloed op het welzijn en de gezondheid van mensen. De kwaliteit van een goed verlichte ruimte is universeel herkenbaar en draagt bij aan een positieve leefomgeving. Voldoende daglicht stimuleert niet alleen fysieke en mentale gezondheid, maar het speelt ook een sleutelrol in het minimaliseren van kunstlichtgebruik, wat leidt tot aanzienlijke energiebesparingen.
In tegenstelling tot zonlicht in de buitenruimte, bezonning of uitzicht vanuit gebouwen, richt de daglichtnorm zich specifiek op de hoeveelheid natuurlijk licht die een ruimte binnendringt. Het doel is om optimale daglichttoetreding te garanderen zonder concessies te doen aan privacy of esthetiek.
Regels en Berekeningen volgens NEN-EN 17037
Het Bbl bevat gedetailleerde voorschriften voor daglichttoetreding in bouwwerken, en deze variëren afhankelijk van de gebruiksfunctie en het type ruimte. Bij nieuwbouw is de berekening gebaseerd op de methodiek van de NEN-EN 17037. Deze norm omvat parameters zoals de daglichtfactor, die aangeeft welk percentage van het beschikbare daglicht een specifieke ruimte bereikt.
De daglichtfactor is van bijzonder belang, aangezien deze het percentage licht via daglichtopeningen in een ruimte weergeeft. Het Bbl stelt minimumeisen vast voor de daglichtfactor, waarbij ten minste 50% van de vloeroppervlakte van een verblijfsgebied of verblijfsruimte moet voldoen aan deze eisen. Het waarborgt dat daglicht diep genoeg de ruimte doordringt om de gewenste kwaliteit te behouden.
Daglichtberekeningen en Belemmeringen
De berekening van de daglichtfactor volgt de methoden uiteengezet in de NEN-EN 17037. Het omvat de evaluatie van belemmeringen zoals dakoverstekken en uitkragende balkons, die de daglichttoetreding kunnen beïnvloeden. Het nieuwe normenkader heeft een meer gedetailleerde aanpak dan zijn voorganger, de NEN 2057, waardoor het rekening houdt met de specifieke positie van ramen en hun invloed op de daglichtkwaliteit in een ruimte.
Belangrijk om op te merken is dat bij het berekenen van de daglichtfactor belemmeringen op het perceel van de buren, objecten van tijdelijke aard en daglichtopeningen die te dicht bij de perceelgrens liggen, niet worden meegerekend. Dit zorgt ervoor dat het bevoegd gezag onafhankelijk kan beoordelen of het bouwwerk aan de daglichteisen voldoet.
Specifieke Functies en Uitzonderingen
Verschillende gebruiksfuncties hebben specifieke vereisten volgens het Bbl. Bijvoorbeeld, voor een kinderdagverblijf is daglicht in een afzonderlijke slaapruimte niet verplicht, maar als de ruimte ook voor spelactiviteiten wordt gebruikt, zijn daglichteisen van toepassing. Ook in ruimtes met een celfunctie is afwijking van de regels mogelijk, zolang de dag- en nachtcyclus waarneembaar blijft.
Voor bouwwerken met een gezondheidszorgfunctie is daglicht alleen verplicht in ruimten waar bedden staan, terwijl voor onderwijsgebouwen de regels niet gelden voor ruimtes groter dan 150 m2. Het Bbl stelt geen regels voor daglicht in bepaalde gebruiksfuncties en gevallen, waaronder bijeenkomstfuncties anders dan kinderopvang, industriefuncties, logiesfuncties, sportfuncties, winkelfuncties en overige gebruiksfuncties.
Overgang van NEN 2057 naar NEN-EN 17037
Belangrijk is dat de nieuwe daglichtnorm NEN-EN 17037 een evolutie vertegenwoordigt ten opzichte van de voorganger NEN 2057. Voorheen waren de regels voor nieuwbouw gericht op daglichtoppervlakte, maar nu zijn ze verschoven naar de daglichtfactor en de toepassing van de NEN-EN 17037. Deze verschuiving biedt een meer gedetailleerde benadering van daglichttoetreding, met de nadruk op optimalisatie van de daglichtkwaliteit in plaats van alleen de oppervlakte.
Uitzonderingen op de nieuwe daglichtnorm
De nieuwe daglichtnorm NEN-EN 17037 is niet van toepassing op alle soorten gebouwen. Zo geldt de norm niet voor monumenten, industriële gebouwen en gebouwen waar daglicht niet gewenst is, zoals bioscopen en theaters. Voor deze gebouwen zijn er speciale uitzonderingen in de norm opgenomen.
Ook geldt de norm niet voor gebouwen waar daglicht alleen via één gevel binnenkomt, zoals sommige appartementen een rijtjeshuizen. Voor deze gebouwen gelden aparte eisen die zijn vastgelegd in NEN 2057.
Conclusie
De implementatie van de NEN-EN 17037 markeert een significante vooruitgang in de bevordering van optimale daglichttoetreding in bouwwerken. Deze norm opent niet alleen de deur naar geavanceerdere benaderingen van daglichtoptimalisatie, maar belicht ook nieuwe mogelijkheden voor het ontwerpen van gebouwen die niet alleen aan regelgeving voldoen, maar ook een gezonde en duurzame leefomgeving bieden.
Waar kunnen wij u mee helpen?
Wij bieden uitgebreide dienstverlening op het gebied van vergunningsaanvragen voor zowel verbouwings- als nieuwbouwprojecten. Daarbij kunnen wij tevens de daglichtberekeningen voor u uitvoeren, als onderdeel van de omgevingsvergunning. Zo kunnen wij de zorg voor het gehele vergunningsproces uit uw handen nemen.
